Mimo że cholesterol jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, to jego nadmiar może negatywnie wpływać na zdrowie. Podwyższony poziom cholesterolu we krwi jest szczególnie niebezpieczny dla seniorów. Warto więc zadbać o prawidłową dietę oraz zdrowy tryb życia, który pozwala uniknąć chorób sercowo-naczyniowych. Co jeszcze warto wiedzieć o cholesterolu?
Czym jest cholesterol?
Cholesterol to związek organiczny zaliczany do steroli. Ze względu na bardzo ważne funkcje, jakie odgrywa w organizmie jego część, zwana cholesterolem endogennym jest produkowana w wątrobie, jelicie cienkim oraz przez komórki skóry. Wśród najważniejszych zadań cholesterolu znajdują się:
- budowa błon komórkowych,
- wspomaganie przepływu impulsów nerwowych,
- przekształcanie się w witaminę D3 pod wpływem promieni słonecznych.
Oprócz cholesterolu endogennego do naszego organizmu wraz z pożywieniem trafia również cholesterol egzogenny. Jego źródłem są mięso, jaja, ryby, masło, margaryna, tłusty nabiał, czy też smalec.
Często zapewne słyszysz również o tzw. dobrym i złym cholesterolu. W praktyce są to jego frakcje – lipoproteiny HDL i LDL. Lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL) zawierają lecytynę, która rozpuszcza cholesterol zalegający w tętnicach, a następnie przenosi go do wątroby. HDL uznawany jest więc za dobry cholesterol. Z kolei frakcja o niskiej gęstości – LDL, wykazuje negatywny wpływ na organizm poprzez przenoszenie cholesterolu do komórek organizmu, co powoduje powstawanie blaszek miażdżycowych. Te natomiast z czasem mogą powodować zatykanie tętnic.
Podwyższony cholesterol u seniora – skutki
Prawidłowy cholesterol całkowity u seniora nie powinien przekraczać 200 mg na 100 ml osocza. Norma dla lipoprotein LDL wynosi natomiast 130 mg (lub 100 mg dla osób cierpiących na choroby sercowo-naczyniowe), a dla HDL 50 mg u kobiet i 40 mg u mężczyzn. W praktyce nie powinniśmy przyjmować wraz z pożywieniem więcej niż 250 mg cholesterolu dziennie.
Przestrzeganie diety jest niezwykle ważne, ponieważ nadmiar cholesterolu we krwi wywołuje szereg chorób, wśród których najpoważniejsze są schorzenia sercowo-naczyniowe. Wśród seniorów o podwyższonym poziomie cholesterolu dochodzi częściej do zawałów serca, czy też udarów mózgu. Winne są płytki miażdżycowe, które wraz z wiekiem stopniowo coraz mocniej zatykają światło naczyń krwionośnych, co może powodować ich pęknięcie i wylewy krwi.
Co wpływa na zwiększony poziom cholesterolu u seniora?
Stężenie cholesterolu we krwi przekraczające przyjętą normę określane jest mianem hipercholesterolemii. Zaburzenie to może mieć podłożenie genetyczne lub wynikać z czynników zewnętrznych. Na nieprawidłowy poziom cholesterolu wpływają:
- nadwaga i otyłość,
- częste picie alkoholu,
- palenie papierosów,
- przewlekły stres,
- współistniejące choroby metaboliczne, zwłaszcza cukrzyca,
- dieta bogata w nasycone kwasy tłuszczowe (tłuszcze zwierzęce),
- siedzący tryb życia lub niski poziom aktywności fizycznej.
Jak utrzymać cholesterol u seniora w normie?
Za niewłaściwy poziom cholesterolu we krwi u seniorów w przeważającej części odpowiada niewłaściwa dieta obfitująca w tłuste mięsa i nabiał, a także słodycze i wyroby cukiernicze. Negatywnie na gospodarkę lipidową wpływa również częste spożywanie fast foodów. Warto więc wyeliminować je lub spróbować przynajmniej ograniczyć w codziennej diecie osób starszych. Z codziennego menu należy także wykluczyć dwa tłuszcze pochodzenia roślinnego – palmowy i kokosowy. Istotnym elementem zapobiegającym powstawaniu chorób sercowo-naczyniowych, których podłożem może być podwyższony poziom cholesterolu, jest także znormalizowanie masy ciała. Warto więc skorzystać z pomocy dietetyka.
Podstawą zdrowej diety seniora powinny być warzywa i owoce, produkty zbożowe, chude mięsa i nabiał, a także oleje roślinne. Na wyjątkową uwagę i miejsce na talerzach zasługują ryby, które stanowią skarbnicę kwasów tłuszczowych omega-3. Znajdziesz je również w oliwie z oliwek, oleju rzepakowym oraz w nasionach i orzechach. Ich spożycie jest niezwykle istotne, ponieważ powala regulować poziom cholesterolu we krwi.
Prawidłowa dieta to jednak dopiero połowa sukcesu w walce z hipercholesterolemią. Częścią każdego dnia seniora powinna stać się również umiarkowana aktywność fizyczna. Jej zadaniem jest nie tylko wspieranie zachowania sprawności ruchowej, ale również stymulowanie organizmu do spalania tłuszczów. Sprzymierzeńcem w walce z cholesterolem nie są natomiast używki, dlatego alkohol i papierosy należy skutecznie wyeliminować ze swojego życia. Gwarantujemy, że korzyści dla zdrowia będzie zdecydowanie więcej.
